Κωδικός:Κ/14η ΕΒΑ/83/92
Θέση:Μουσείο Μονής Λειμώνος
Κατηγορία:Έργο Ζωγραφικό
Είδος:Εικόνα
Υποδιαίρεση:Εικόνα Φορητή
Χρονολόγηση:16ος αιώνας - 17ος αιώνας
Κατάσταση Διατήρησης:Ακέραιο
Υλικό:Ξύλο Αδιάγνωστο
Περιγραφή:Φορητή εικόνα. Άγιοι Κωνσταντίνος και Ελένη ΘΕΣΗ: Μουσείο Μ. Λειμώνος ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ: Καθολικό Μ. Λειμώνος ΥΛΗ - ΤΕΧΝΙΚΗ: Στοκαρισμένο ύφασμα σε ξύλο - Τέμπερα ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ: 28x20,5x1,7 εκ. ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ: Μέτρια ΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗ: β' μισό 16ου αιώνα - α' τέταρτο 17ου αιώνα Οι Άγιοι και ισαπόστολοι Κωνσταντίνος και Ελένη εικονίζονται όρθιοι με μια ανεπαίσθητη στροφή του κορμιού τους προς το κέντρο, κρατώντας τον Τίμιο Σταυρό που βρίσκεται ανάμεσά τους. Ο Μέγας Κωνσταντίνος εικονίζεται ντυμένος με επίσημη αυτοκρατορική στολή, γκριζογάλαζο χιτώνα με φυτικά κοσμήματα, χρυσά επιμάνικα και χρυσό λώρο διακοσμημένο με πολύτιμους λίθους και κόκκινα υποδήματα. Οι παρυφές των ενδυμάτων είναι χρυσές και διάλιθες. Στο κεφάλι φέρει χρυσό στέμμα, που μοιάζει με τη δεσποτική μίτρα και το οποίο κυριαρχεί στην εποχή των Παλαιολόγων. Με το δεξί χέρι λυγισμένο προς το στήθος δείχνει το σταυρό, ενώ με το αριστερό, πάνω στο οποίο πέφτει η άκρη του λώρου, κρατά την κάθετη κεραία του. Η αγία Ελένη, που εικονίζεται μεσήλιξ στ' αριστερά του άγ. Κωνσταντίνου, είναι ντυμένη με αυτοκρατορική ενδυμασία και απλό χρυσό στέμμα στο κεφάλι, ενώ τα μαλλιά της είναι καλυμμένα με πλεκτή καλύπτρα που μοιάζει με σκούφο. Απουσιάζει από την ενδυμασία της το "θωράκιον", συνηθισμένο παλιότερα αλλά σπάνιο στον 16ο και 17ο αι. Τη διακρίνει εξιδανικευμένη νεότητα. Δείχνει το σταυρό με το αριστερό χέρι και κρατά με το δεξί, λίγο πιο χαμηλά απ' ότι ο Μ. Κωνσταντίνος, την κάθετη κεραία του. Το σφικτό κράτημα του σταυρού αποτελεί χαρακτηριστικό της αντικλασικής ζωγραφικής των μακεδονικών εργαστηρίων, ενώ αργότερα η κρητική σχολή εμμένει σε συμβατικό άγγιγμα του σταυρού. Ο Σταυρός αποδίδεται πολύχρωμος και λατινικός με δύο μικρά στελέχη πάνω και κάτω, για την επιγραφή ΒCΛΤΔΞ, που απουσιάζει, και την θέση των ποδιών. Το δάπεδο είναι βαθυπράσινο και το βάθος χρυσό στο οποίο πάνω από τις κεφαλές των μορφών είναι γραμμένα με κόκκινο χρώμα τα ονόματα των αγίων: Ο [ΑΓΙΟC] Κ/ΩΝCTANTINOC - ΑΓΙΑ [ΕΛΕ]ΝΗ. Τα φωτοστέφανά τους σχηματίζονται με διπλή χαραχτή γραμμή. Ο άγνωστος ζωγράφος της εικόνας, ακολουθεί μάλλον την τάση των ζωγράφων των φορητών εικόνων του β' μισού του 16ου αι. που μιμούνται άλλοτε επιτυχώς και άλλοτε όχι την τεχνική της παλαιολόγειας εποχής χωρίς να την υποτάσσουν στην τεχνοτροπία της κρητικής σχολής.