Κωδικός:Κ/14η ΕΒΑ/83/94
Θέση:Μουσείο Μονής Λειμώνος
Κατηγορία:Έργο Ζωγραφικό
Είδος:Εικόνα
Υποδιαίρεση:Εικόνα Φορητή
Χρονολόγηση:16ος αιώνας
Κατάσταση Διατήρησης:Ακέραιο
Υλικό:Ξύλο Αδιάγνωστο
Περιγραφή:Φορητή εικόνα. Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος - Πρόχορος ΘΕΣΗ: Μουσείο Μ. Λειμώνος ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ: Καθολικό Μ. Λειμώνος ΥΛΗ - ΤΕΧΝΙΚΗ: Στοκαρισμένο ξύλο - Τέμπερα ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ: 23,5x18,5x1,4 εκ. ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ: Κακή, παρά τις νεώτερες προσθήκες στόκου η εικόνα έχει φουσκώσει και φέρει εκτεταμένες απολεπίσεις ΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗ: 16ος αι. Στην είσοδο του σπηλαίου της Αποκαλύψεως εικονίζεται ο άγιος Ιωάννης, σε γεροντική ηλικία, καθισμένος σε ξύλινο σκαμνί με κόκκινο μαξιλάρι και ακουμπώντας τα πόδια σε υποπόδιο. Στρέφει το κεφάλι του πίσω προς την άνω γωνία, ενώ με το αριστερό χέρι χειρονομεί συγκρατημένα προς τον καθισμένο χαμηλότερα Πρόχορο υπαγορεύοντάς του θεόπνευστο κείμενο. Φορεί γκριζογάλαζο χιτώνα με μαύρες πτυχώσεις και χρυσό "σημείο", και κόκκινο κρασιού με λευκές πτυχώσεις ιμάτιο. Στα πόδια φέρει σανδάλια. Είναι κυρτός λόγω ηλικίας και δέχεται την έμπνευση από τον ουρανό, που δίνεται με τη μορφή τετρακυκλίου χρωματισμένου με μπλε και γκριζογάλαζη ταινία και κοσμημένου με λεπτές χρυσές δέσμες που τώρα έχουν απολεπισθεί. Απέναντί του ο Πρόχορος αποδίδεται σε μικρότερη κλίμακα. Είναι καθισμένος σε χαμηλό ξύλινο σκαμνί, ακουμπώντας τα πόδια σε υποπόδιο. Γράφει σκυφτός, με τον κώδικα στα γόνατά του, στον οποίο φαίνεται η αρχή του ευαγγελίου του Ιωάννη: εν αρχή ην ο λόγος κ(αι) ο λόγος...Πίσω τους χαμηλό ξύλινο τραπέζι που έχει πάνω τα σύνεργα του γραφέα, ένα μελανοδοχείο και ένα κονδυλοστάσι. Απουσιάζει το καλάθι με το ειλητάριο που πιθανόν να βρισκόταν στο κατεστραμμένο μέρος της εικόνας. Το σπήλαιο έχει αποδοθεί έξοχα με σχηματοποιημένα βράχια που ορίζονται με αποχρώσεις του καστανού και λευκές ανταύγειες, ενώ το εσωτερικό του σπηλαίου αποδίδεται σκοτεινό. Το έδαφος είναι καστανό. Στον χρυσό κάμπο, έχουν διατηρηθεί τμήματα των επιγραφών: Ο ΑΓΙΟC [ΙΩΑΝΝΗC] O Θ[ΕΟΛΟΓΟC] και Ο [Π]ΡΟΧ[Ο]ΡΟC]. Στην στοκαρισμένη πίσω πλευρά της εικόνας, έχει ζωγραφιστεί κόκκινος σταυρός σε τριβαθμιδωτή βάση με δύο έλικες από κισσόφυλλα και το IC XC NIKA. Εικονογραφικά η παράσταση με τις μορφές του Ιωάννη και του Προχόρου, που πλαισιώνονται από το στόμιο του σπηλαίου, είναι γνωστή από τις αρχές του 15ου αι. και συνεχίζεται με μικρές παραλλαγές μέχρι τον 18ο αι. και στις τοιχογραφίες και στις εικόνες.