Κωδικός:Κ/14η ΕΒΑ/83/20
Θέση:Συλλογή Μητροπολιτικού Οίκου
Κατηγορία:Έργο Ζωγραφικό
Είδος:Εικόνα
Υποδιαίρεση:Εικόνα Φορητή
Χρονολόγηση:17ος αιώνας
Κατάσταση Διατήρησης:Ακέραιο
Υλικό:Ξύλο Αδιάγνωστο
Περιγραφή:Φορητή εικόνα. Ο Χριστός Μέγας Αρχιερεύς. 17ος αιώνας. Διαστάσεις: Ύψος 120 εκ., πλάτος 82 εκ., πάχος 2 εκ. Σε κάμπο χρυσό εικονίζεται από τη μέση και πάνω, μετωπικά ο Χριστός μέγας αρχιερέας. Φορεί στο κεφάλι του μαργαριτοκόσμητη μίτρα με φουσκωτό πίλημα και "πρεπενδούλια" που καθώς σχηματίζονται από μεγάλες κόκκινες και μπλε μακρουλές χάντρες και μαργαριτάρια κρέμονται πάνω από τα αυτιά του. Είναι ντυμένος με πλήρη αρχιερατική στολή που αποτελείται από γκριζωπό χιτώνα, γκριζογάλανο με γαλάζιους σταυρούς μέσα σε γαμμάδια σάκκο, γκριζόλευκο με χρυσούς σταυρούς ωμοφόριο και χρυσά στολισμένα με πολύτιμες πέτρες επιμάνικα. Με το δεξί χέρι ανυψωμένο στο στήθος του ευλογεί, ενώ με το αριστερό κρατά πάνω στα γόνατά του μεγάλο ανοιχτό ευαγγέλιο, που στις λευκές σελίδες του υπάρχουν με μαύρα κεφαλαία γράμματα οι κατωτέρω επιγραφές: "Η ΒΑΣΙΛΕΙΑ Η ΕΜΜΕ ΟΥΚ ΕΣΤΙΝ ΕΚ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΤΟΥΤΟΥ ΕΙ ΕΚ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ...ΛΑΒΕΤΕ ΦΑΓΕΤΕ ΤΟΥΤΟ ΕΣΤΙΝ ΤΟ ΣΩΜΑ ΤΟ ΥΠΕΡ ΥΜΩΝ ΚΛΩΜΕΝΟΝ ΕΙΣ ΑΦΕΣΙΝ ΑΜΑΡΤΙΩΝ" (Ιω. 18, 36 και Ματθ. 26, 26) που δηλώνουν τη διπλή ιδιότητα του Χριστού Βασιλέα και Αρχιερέα σε αναφορά με τη Θεία ευχαριστία, όπως αναφέρουν και οι υπάρχουσες στο ύψος του προσώπου του με κόκκινα γράμματα επιγραφές "Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΒΑΣΙΛΕΥΟΝΤΩΝ" και "Ο ΜΕΓΑΣ ΑΡΧΙΕΡΕΥΣ". Στις επάνω γωνίες της εικόνας μέσα σε κόκκινους δίσκους είναι γραμμένα χρυσά τα μονογράμματά του IC. XC. Το πρόσωπο του Χριστού είναι δουλεμένο με καστανό προπλασμό στον οποίο απλώνεται απαλή ρόδινη σάρκα και μπαίνουν ανοιχτά φώτα για την απόδοση των ζυγωματικών και του μετώπου. Τα γένια του καστανά και κοντά, και τα μαλλιά του μακριά και φουσκωτά σκεπάζουν πίσω το λαιμό. Το βλέμμα του διεισδυτικό αντανακλά τον εσωτερικό φωτισμό της όλης προσωπικότητας. Αν αφαιρεθεί από το κεφάλι του Χριστού η μίτρα το πρόσωπο του Χριστού έχει όλα τα χαρακτηριστικά του Παντοκράτορα. Στις εικόνες του Χριστού Μεγάλου Αρχιερέα έχει αποδοθεί λειτουργική σημασία και ο τύπος έχει συνδεθεί κυρίως με την ευχή που λέει μυστικά στη Θεία Λειτουργία ο ιερέας την ώρα που ψάλλεται ο χερουβικός ύμνος "αλλ' όμως διά την άφατον και αμέτρητον σου φιλανθρωπίαν ατρέπτως και αναλλοιώτως γέγονας άνθρωπος και αρχιερεύς ημών εχρηματίσας..." και πιο κάτω "συ γαρ εί ο προσφέρων και προσφερόμενος". Το πλάσιμο του προσώπου και το στήσιμο γενικά της μορφής του Χριστού καθώς και όσα στολίδια έχει η αρχιερατική στολή του οδηγούν στον 17ο αιώνα. Προέλευση: Συλλογή Μητροπολιτικού οίκου.