Κωδικός:Κ/14η ΕΒΑ/83/77
Θέση:Μουσείο Μονής Λειμώνος
Κατηγορία:Έργο Ζωγραφικό
Είδος:Εικόνα
Υποδιαίρεση:Εικόνα Φορητή
Χρονολόγηση:18ος αιώνας
Κατάσταση Διατήρησης:Ακέραιο
Υλικό:Ξύλο Αδιάγνωστο
Περιγραφή:Φορητή εικόνα. Άγιος Νικόλαος ΘΕΣΗ: Μουσείο Μ. Λειμώνος ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ: Μονή Κρεωκόπου ΥΛΗ - ΤΕΧΝΙΚΗ: Στοκαρισμένο ξύλο - Τέμπερα ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ: 104x61,3x3,1 εκ. ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ: Καλή ΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗ: 18ος αι. Ο άγιος εικονίζεται με κοντή κόμη και γένι καθισμένος σε ξυλόγλυπτο θρόνο με καμπύλο ερεισίνωτο. Έχει το δεξί χέρι σε χειρονομία ευλογίας, ενώ με το αριστερό, στο οποίο απλώνεται η άκρη του σταυροφόρου ωμοφορίου του, στηρίζει στο γόνατο ανοιχτό βιβλίο, όπου είναι γραμμένο το χωρίο: + ΕΙΠΕΝ Ο / ΚΥΡΙΟC ΕΓΩ/ ΕΙΜΙ Η ΘΗΡΑ / ΔΙ ΕΜΟΥ ΕΑΝ / ΤΙC ΕΙCEΛ/ΘΗ CΩΘΗΣΕ/ΤΑΙ ΚΑΙ ΕΙCE/ΛΕΥCEΤΑΙ/ ΚΑΙ ΝΟΜΗΝ / ΕΥΡΗCΕΙ (Ιωάν. 10. 9). Ο άγιος φέρει βαθυπράσινο στιχάριο με χρυσά επιμάνικια και χρυσό επιγονάτιο, τριανταφυλλί ακόσμητο φαιλόνιο και λαδοπράσινο ωμοφόριο, στολισμένο με χρυσούς διάλιθους σταυρούς, και επιτραχήλιο χρυσό με ωοειδή κοσμήματα και ρόμβους αλλά και φούντες στην άκρη. Διακοσμημένο με ανθέμια είναι και το επιγονάτιο. Τα υποδήματα είναι σκούρα και ακόσμητα. Ο θρόνος, σε ανοιχτό χρυσαφί σχεδόν χρώμα, φέρει στο ερεισίνωτο πλούσια ανάγλυφη διακόσμηση και απολήξεις σφαιρικές και καλυκόμορφες, ενώ το πόδι, που φαίνεται να είναι συμπαγές και ημικυκλικό, φέρει ανάγλυφα κοσμήματα. Κόκκινο κυλινδρικό είναι το μαξιλάρι με χρυσές φούντες στις δύο απολήξεις του. Το ημικυκλικό πόδι του θρόνου, η κάπως προοπτική απόδοση της ράχης του, και ο διαφορετικός χρωματισμός του κάμπου, - στο δάπεδο με ένα σκούρο χρώμα μαρμάρου πάνω σε χρυσό- δημιουργούν την εντύπωση του βάθους. Το τετράγωνο πρόσωπο του αγίου περιβάλλεται από γκρίζα γένια. Ομοιόχρωμα είναι και τα μαλλιά που περιβάλλουν το κεφάλι αφήνοντας να φαίνεται ένα ευρύ και υψηλό μέτωπο. Το πάνω μέρος του σώματος αποδίδεται μετωπικά, ενώ το κάτω δίνεται με μία ανεπαίσθητη κίνηση προς τα δεξιά. Στο χρυσό κάμπο αριστερά και δεξιά της κεφαλής του αγίου εικονίζονται σε μικρότερη κλίμακα ο Χριστός και η Παναγία. Εικονογραφείται το θαύμα που συνέβη κατά τη διάρκεια της Α' Οικουμενικής Συνόδου στη Νίκαια. Ο Χριστός φορεί πορφυρό χιτώνα και βαθυπράσινο ιμάτιο και κρατά χρυσό Ευαγγέλιο, ενώ η Παναγία ντυμένη με βαθυπράσινο χιτώνα και πορφυρό μαφόριο, κρατά στα χέρια της ανοιχτόχρωμο σταυροφόρο ωμοφόριο. Οι δύο ουράνιες μορφές προσφέρουν τα σύμβολα του αρχιερατικού αξιώματος στον άγιο. Πάνω από τις κεφαλές τους σώζονται οι επιγραφές IC XC και ΜΡ ΘΥ και Ο ΑΓΙΟC NIKOΛΑΟC. Τα φωτοστέφανα και των τριών μορφών είναι διάστικτα με ρόδακες, ενώ στο ένσταυρο φωτοστέφανο του Χριστού υπάρχει η συνήθης επιγραφή Ο ΩΝ. Στο Εκκλησιαστικό Βυζαντινό Μουσείο Μυτιλήνης εκτίθεται εικόνα του αγίου Νικολάου, που προέρχεται από το ναό της άγ. Βαρβάρας Παμφίλων, η οποία παρουσιάζει καταπληκτική ομοιότητα με την παρούσα. Πρέπει να ανήκει στο ίδιο τοπικό εργαστήριο με την εικόνα του Λειμώνος και να φιλοτεχνήθηκε από κάποιον μαθητή του τεχνίτη.