Κωδικός:Κ/ΜΒΠ/54/56
Θέση:Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού
Κατηγορία:Έργο Ζωγραφικό
Είδος:Εικόνα
Χρονολόγηση:1733
Κατάσταση Διατήρησης:Ακέραιο
Υλικό:Χαλκός, Ύφασμα
Περιγραφή:Βυζαντινό χαρακτικό. Αντιμήνσιο. Χαλκογραφία τυπωμένη σε ύφασμα. 0.24x0.42 μ. 1733, Μάρτιος. Βιέννη ή Βενετία. Επιγραφή στην παρυφή του υφάσματος, από κάτω αριστερά, ΕΠΙΤΑΦΙΟΝ ΙΕΡΟΝ ΑΚΡΙΒΩC ΚΑΛΛΩΠΙCΘΕΝ ΚΑΙ ΤΥΠΩ ΕΚΔΟΘΕΝ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΔΑΠΑΝΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΙΟΥ ΥΠΟΜΕΝΑ ΑΦΙΕΡΩΘΗ ΠΑΡ ΑΥΤΟΥ / ΤΩ ΠΑΝΑΓΙΩ ΚΑΙ ΖΟΩΔΟΧΩ ΤΑΦΩ CΥΝ ΑΥΤΩ ΤΩ ΧΑΛΚΟΓΡΑΦΙΚΩ ΤΥΠΩ ΕΙC ΜΝΗΜΟCΥΝΟΝ ΑΥΤΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΑΥΤΟΥ ΕΠΙ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΑC ΤΟΥ ΜΑΚΑΡΙΩΤΑΤΟΥ Κ(ΥΡΙΟΥ) Κ(ΥΡΙΟΥ) ΜΕΛΕΤΙΟΥ (...) / ΥΠΟΜΝΗCΕΙ ΠΑΪCΙΟΥ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΑΓΙΟΤΑΦΙΤΟΥ ΑΝΤΙΔΙΔΟΤΑΙ ΧΑΡΙΝ ΤΟΙC ΟΡΘΟΔΟΞΟΙC: 1733 ΜΑΡΤΙΟΥ (κάτω) ΚΑΙ ΝΥΝ Κ ΕΙC ΘΥCΙΑΣΤΗΡΙΟΝ ΘΕΙΟΝ ΤΟΥ ΕΚΤΕΛΕΙCΘΑΙ ΔΙ ΑΥΤΟΥ ΙΕΡΑΝ ΚΑΙ ΘΕΙΑΝ ΜΥCΤΑΓΩΓΙΑΝ ΠΑΡΑ ΤΟΥ. Αποσπάσματα από ύμνους και τροπάρια βρίσκονται σε διάφορα σημεία της παράστασης: ΤΟΝ ΕΠΙΝΙΚΙΟΝ ΥΜΝΟΝ ΑΔΟΝΤΑ ΒΟΩΝΤΑ ΚΑΙ ΛΕΓΟΝΤΑ, ΤΑ ΠΟΛΥΟΜΜΑΤΑ ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΑΣΙΓΗΤΟΙΣ ΣΕ ΥΜΝ/ΟΙΣ ΔΟΞΟΛΟΓΕΙ / Ο ΕΥΣΧΗΜΩΝ ΙΩΣΗΦ ΑΠΟ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ ΚΑΘΕΛΩΝ ΤΟ ΑΧΡΑΝΤΟΝ ΣΟΥ ΣΩΜΑ, ΣΙΝΔΟΝΙ ΚΑΘΑΡΑΙ ΕΙΛΙΣΣΑΣ ΚΑΙ ΑΡΩΜΑΣΙΝ ΕΝ ΜΝΗΜΑΤΙ ΚΑΙΝΩΙ ΚΗΔΕΥΣΑΣ ΑΠΕΘΕΤΟ, ΧΡΙΣΤΟΝ ΤΟΝ ΖΩΟΔΟΤΗΝ, ΙΩΣΗΦ ΚΗΔΕΥΕΙ ΣΥΝ ΤΩΙ ΝΙΚΟΔΗΜΩΙ. Ο Επιτάφιος Θρήνος εικονίζεται στο πρώτο επίπεδο και σε όλο περίπου το πλάτος του αμφίου. Στο βάθος κάτω από την αψίδα όπου πετούν σεραφείμ, υψώνεται ο Σταυρός με το αγκάθινο στεφάνι, τη λόγχη και το σπόγγο. Γύρω από τον ξαπλωμένο σε χαμηλή λάρνακα, νεκρό Χριστό, θρηνούν έξι άγια πρόσωπα και δύο άγγελοι: στο κέντρο η Παναγία που απλώνει με συντριβή τα δυο της χέρια, αριστερά η Μαγδαληνή και η Μάρθα, δεξιά ο Ιωάννης και δύο άγγελοι, ενώ στα πόδια και στο κεφάλι στέκουν ο Νικόδημος και ο Ιωσήφ και μπροστά δύο μικροί γονατιστοί άγγελοι που ανασηκώνουν το νεκρικό σεντόνι. Στις γωνίες, σε μετάλλια οι ευαγγελιστές με τα αποκαλυπτικά τους σύμβολα, επάνω ο ήλιος και το φεγγάρι και στο τοπίο αριστερά ο Γολγοθάς και το Κουβούκλιο και δεξιά η Ιερουσαλήμ και ο Κήπος. Το αντιμήνσιο θα πρέπει να χαράχτηκε από ξένο τεχνίτη στη Βενετία ή τη Βιέννη, πόλεις με τις οποίες είχε στενούς δεσμούς ο Τραπεζούντιος Γεώργιος Υπομενάς που επιμελήθηκε και χρηματοδότησε την έκδοση.