Κωδικός:Κ/14η ΕΒΑ/83/116
Θέση:Μουσείο Μονής Λειμώνος
Κατηγορία:Έργο Ζωγραφικό
Είδος:Εικόνα
Υποδιαίρεση:Εικόνα Εικονοστασίου
Χρονολόγηση:β' μισό 17ου αιώνα
Κατάσταση Διατήρησης:Ακέραιο
Υλικό:Ξύλο Αδιάγνωστο
Περιγραφή:Φορητή Εικόνα. Μεταμόρφωση ΘΕΣΗ: Μουσείο Μ. Λειμώνος ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ: Από το επιστήλιο του αρχαιότερου τέμπλου του Καθολικού ΥΛΗ - ΤΕΧΝΙΚΗ: Στοκαρισμένο ξύλο - Τέμπερα ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ: 43,5x39,5x3,5 εκ. ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ: Μέτρια, μαυρισμένη και απολεπισμένη ΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗ: β' μισό 17ου αι. Μέσα σε κυκλική, φωτεινή και ακτινοφόρο δόξα στην κορυφή του όρους Θαβώρ εικονίζεται ο Χριστός ευλογώντας με το δεξί χέρι και κρατώντας χαμηλά με το αριστερό κλειστό ειλητάριο. Φορεί λευκό χιτώνα και χρυσαφί ιμάτιο. Από το σώμα του εκφεύγουν προς όλες τις κατευθύνσεις ακτίνες φωτός. Αριστερά και δεξιά του, σε ισοϋψείς περίπου κορυφές, εικονίζονται οι προφήτες Ηλίας, δεξιά, και Μωυσής αριστερά, ελαφρά προσκλίνοντες. Ο Ηλίας παριστάνεται γέρος με ψαρά μαλλιά και γένια. Φορεί φαιό ιμάτιο και ερυθρό χιτώνα με χρυσό "σημείο" στο δεξί μπράτσο. Στην κάτω απόληξη του ιματίου του δημιουργείται ελαφρό αναπετάρι. Τείνει και τα δύο του χέρια σε δέηση προς τον Κύριο. Από την άλλη πλευρά ο προσκλίνων Μωυσής εικονίζεται νεότερος με καστανά μαλλιά παπαλήθρα, και κοντό αραιό γένι, φορώντας τριανταφυλλί χιτώνα και ιμάτιο και κρατώντας τις πλάκες με τις δέκα εντολές. Και οι τρεις μορφές φορούν σανδάλια. Στο κάτω τμήμα της σύνθεσης, στην πλαγιά του λόφου, παριστάνονται έντρομοι από τη φωνή που ακούστηκε, οι τρεις μαθητές Πέτρος, Ιωάννης και Ιάκωβος. Οι δύο είναι έντονα κινημένοι, ενώ ο Ιωάννης στη μέση είναι πιο ήρεμος και έχει γυρίσει τα νώτα προς το κεντρικό θέμα. Ο Πέτρος βλέπει προς το υπερφυσικό θέαμα, έχοντας υψώσει το αριστερό του χέρι μπροστά στο πρόσωπό του, για να μην τυφλωθεί από το υπερκόσμιο φως. Φορεί βαθυκύανο χιτώνα με χρυσό "σημείο" και φαιοκίτρινο ιμάτιο που σχηματίζει αναπετάρι. Οι άλλοι δύο απόστολοι, συγκρατημένοι στις κινήσεις τους, 'έχουν γυρίσει τα νώτα προς το Χριστό. Ο Ιωάννης νέος και αγένειος, με ερυθρό φωτιάς χιτώνα, έχει κατρακυλήσει στην κατηφοριά και προσπαθεί να συγκρατηθεί, ενώ ο Ιάκωβος που φορεί βαθυκύανο χιτώνα και ερυθρό φωτιάς ιμάτιο που σχηματίζει επίσης αναπετάρι, είναι γυρισμένος προς τα δεξιά και κλείνει τα μάτια του με το αριστερό χέρι, φοβισμένος "εκ του αρρήτου φωτός και της δόξης". Το τοπίο πίσω από τις μορφές των αποστόλων είναι ορεινό αλλά τα δέντρα, που γέρνουν από τον άνεμο, καθώς και οι θάμνοι και τα χαμολούλουδα, αποδίδονται σχηματοποιημένα. Στο άνω τμήμα οι επιγραφές: Η ΜΕΤΑ/ΜΟΡΦΩCIC, καθώς και τα ονόματα των προφητών Ο ΠΡ(Ο)Φ(Η)ΤΗC ΗΛΙΑC - O ΠΡ(Ο)Φ(Η)ΤΗC MΩYCHC. Κοντά στο κεφάλι του Πέτρου τα γράμματα Π(Ε)Τ(ΡΟC) και κοντά στο κεφάλι του Ιωάννη τα γράμματα ΙΩ(ΑΝΝΗC). Πάνω από τα κεφάλια του Χριστού και των προφητών απλώνεται ανοιχτό ειλητάριο, όπου αχνοφαίνονται τα λόγια του Πατρός: "ούτος έστιν ι υιός μου ο αγαπητός εν ω ευδόκησα" (Μάτθ. 17, 5). Αποδίδουμε την εικόνα στον περιορισμένων δυνατοτήτων ζωγράφο της Υπαπαντής (αρ. ευρ. 476) που θα χαρακτηρίζαμε κακό αντιγραφέα καλών πρωτοτύπων.